Aanleg van het eiland
De provincie heeft het zwerfsteneneiland Maarn tot 3e aardkundig monument in de provincie Utrecht benoemd. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan een onderdeel van het Beleidsprogramma 1999 - 2003.
Stichting
Op 4 april 2003 is de stichting "Vrienden van het Zwerfsteneneiland" opgericht. De stichting heeft tot doel de belangen van aardkundige waarden in het algemeen en van het Aardkundig Monument "Zwerfsteneneiland" in het bijzonder te behartigen.
Toekomstig industrieel erfgoed
14 april 2011
Indertijd heb ik mijn best gedaan om de twee draaischijven in de Zanderij te behouden voor het nageslacht. Dat klinkt wat zwaar aangezet, maar het is wel gewoon de realiteit. Zonder die inspanning zouden ze de puinbreker ingegaan zijn en als puin het fundament onder een weg gevormd hebben. Eigenlijk is nu iedereen het met me eens dat het een goede zaak is als mensen over vele jaren nog kunnen zeggen, dat hier aan het begin van de 20ste eeuw een groot rangeerterrein lag en dat de draaischijven daar nog de enige getuigen van zijn in de zanderij. In de rubriek Historie op deze website staan diverse geillustreerde verhalen over de draaischijven.
Tijdens de rondleidingen die ik geef krijg ik regelmatig te horen dat de hoogspanningsmast weg moet. In het scholenproject waarvoor ik deze weken 16 rondleidingen geef komt het eigenlijk elke keer aan de orde: de mast moet weg.
Hoogspanningsmast weg of niet
Ik heb enkele redenen om het hier niet mee eens te zijn.
In de eerste plaats is het een kwestie van smaak. Sommigen vinden de mast mooi, maar de overgrote meerderheid vindt hem lelijk. Dergelijke verschillen van smaak gelden ook voor bijvoorbeeld de oude en zeker voor de nieuwe windmolens. Het zou nu toch jammer zijn als onze voorouders alle oude windmolens plat gegooid zouden hebben, omdat ze niet met de heersende smaak overeenkwamen.
In de tweede plaats heeft de hoogspanningsmast een essentiele rol gespeeld bij het ontstaan van het zwerfsteneneiland. Toen in 1972 het geniekamp opgeheven werd konden de spoorwegen ook het noordoostelijke gedeelte van de zanderij gaan afgraven. Dat hebben ze dan ook gedaan, maar die hoogspanningsmast stond er toen al. Voor de stabiliteit van de mast mocht er niet dichtbij gegraven worden. Aan alle kanten van de mast werd daarom enkele tientallen meters niet gegraven en het gevolg was dan ook dat er een cirkelvormig eiland ontstond. Toen we vanaf 1997 gingen nadenken over het te maken zwerfstenenmonument viel al gauw de beslissing om juist op deze vrij kleine plek het zwerfstenenmonument te maken.
In de derde plaats speelt bij veel mensen toch ook op de achtergrond het idee mee dat de straling rondom een hoogspanningsmast gevaarlijk kan zijn. Voor ons is dat de reden geweest om bovenop het eiland geen bankje te plaatsen.
Als ooit de hoogspanning ondergronds aangelegd zou gaan worden, dan worden ongetwijfeld veel hoogspanningsmasten afgebroken en als schroot verkocht. In dat geval zal de Stichting Vrienden van het Zwerfsteneneiland er op aandringen dat de mast op het eiland behouden blijft. In de loop der jaren is de combinatie van het eiland met de mast voor ons een zeer vertrouwd beeld geworden. Feitelijk is de hoogspanningsmast een onderdeel van ons monument geworden. In ons logo is de mast dan ook opgenomen.
Hoogspanningsmast ook in ons logo
Rondleiding
De zanderij Maarn is per 22 november 2013 opengesteld. Het zwerfsteneneiland blijft alleen onder begeleiding van een gids van de Stichting Vrienden van het Zwerfsteneneiland te bezoeken. Op die manier hopen we onze waardevolle collectie te beschermen.
Lezingen
Groepen stellen het soms op prijs op een rustige locatie eerst wat meer over de achtergronden van het zwerfsteneneiland en de aardkundige waarden in de provincie Utrecht te horen.