Aanleg van het eiland
De provincie heeft het zwerfsteneneiland Maarn tot 3e aardkundig monument in de provincie Utrecht benoemd. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan een onderdeel van het Beleidsprogramma 1999 - 2003.
Stichting
Op 4 april 2003 is de stichting "Vrienden van het Zwerfsteneneiland" opgericht. De stichting heeft tot doel de belangen van aardkundige waarden in het algemeen en van het Aardkundig Monument "Zwerfsteneneiland" in het bijzonder te behartigen.
Schoonmaakactie oktober 2013
10 oktober 2013
Deze maand heeft ons hoofd Beheer en Onderhoud, hovenier Jankees Bos, weer een schoonmaakactie voor het zwerfsteneneiland georganiseerd. In alle vroegte komt een ingehuurde tractor onze spullen bovenop het zwerfsteneneiland afleveren. Goed is te zien dat de dam door de opgaande begroeiing langzamerhand onbegaanbaar begint te worden. Maar vandaag bemoeien we ons niet met de struiken en bomen, maar met de zwerfstenen.
De tractor wringt zich door de begroeiing
Dit materiaal hebben we nodig voor de schoonmaak. Deze aanhangwagens zijn in Doorn door de tractor en een auto opgehaald. Het grootste probleem is uiteraard de zware volle tanks bovenop het eiland te krijgen. Daar is de tractor voor nodig.
Links staat de schoonmaakset van de Stichting Vrienden van het Zwerfsteneneiland. In deze ROM zit 300 liter water. Rechts een kuub water. Met behulp van de pomp is de ROM al een keer aangevuld.
Het schoonmaakmateriaal
Onderstaande foto toont duidelijk de noodzaak om de zwerfstenen periodiek schoon te maken. De stenen worden bedekt met een neerslag van roet, er groeien algen op en na enige tijd steken ook korstmossen en mossen de kop op.
Zwart als roet
Hier is Jankees Bos in actie. Het water uit de ROM wordt door hem van dichtbij en onder hoge druk op de vervuilde zwerfsteen gespoten.
Het spuiten
Door een foto op dezelfde locatie voor en na het spuitwerk te nemen is een prima vergelijking mogelijk. Het is duidelijk dat deze Uppsalagraniet nu weer in prachtige staat klaar ligt om door de bezoekers tijdens de rondleidingen bewonderd te worden.
Prachtig resultaat bereikt.
Hier een ander voorbeeld. Deze Arnograniet is met name aan de noordzijde aan het vergroenen door algen.
Algen op Arnograniet
Ook deze vervuiling wordt goed verwijderd blijkt uit vergelijking van de bovenstaande en onderstaande foto.
Schone Arnograniet
Hier een poot van de zogenoemde Gidsgesteenten. Er liggen hier veel grijze Uppsalagranieten die opvallend zwart geworden zijn. Ook is de groene verkleuring door algen herkenbaar.
De vervuilde poot van de Gidsgesteenten
Het lukt niet altijd om een foto uit precies dezelfde hoek te maken, maar het is ook hier toch duidelijk te zien dat deze zwerfstenen flink zijn opgeknapt.
De schoongespoten poot van de Gidsgesteenten
Nadat alle zwerfstenen uit het segment Gidsgesteenten grondig zijn schoongemaakt worden de sterkst vervuilde stenen uit de andere drie segmenten iets vluchtiger schoongespoten. Hieronder de vervuilde middelste rij uit het segment Metamorfe of Omzettingsgesteenten
Een sterk vervuilde rij Metamorfe gesteenten.
Hieronder dezelfde rij na de spuitactie. Een goed resultaat, maar er is op de voorste steen wel te zien dat dit minder grondig is gedaan. De evenwijdige zwarte streepjes zijn de overgebleven resten van de vervuiling. Sommige bezoekers verwarren dit zebraachtige patroon wel eens met fossielen.
De schoongespoten rij Metamorfe gesteenten
Direct rechts bij de entree van het eiland, ligt een poot met flink vervuilde zwerfstenen in het segment Gidsgesteenten.
Vervuilde stenen bij de entree van het zwerfsteneneiland
Hier is achter de voorste steen dezelfde rij te zien, maar dan schoongespoten. Er is een opvallend contrast tussen de schoongespoten rij stenen en de voorste steen.
Er zijn namelijk twee zwerfstenen op het eiland die we expres niet meer schoonspuiten. Dit doen we om te laten zien wat er gebeurt als je de zwerfstenen een aantal jaren niet schoonmaakt. Deze steen is met name aan de noordkant bedekt met roet, algen, korstmossen en mossen. Op zich een prachtig gezicht. Het doel van de Stichting Vrienden van het Zwerfsteneneiland is echter de zwerfstenen in volle glorie te laten zien, zodat bezoekers en onderzoekers de samenstelling van de zwerfstenen kunnen zien. Voor de bezichtiging van korstmossen en mossen op (natuur)steen adviseren we een tripje naar bijvoorbeeld een bunker of een kerkhof.
Groot contrast als gevolg van wel en niet schoonspuiten
Afbeeldingen: BOHOteam
Rondleiding
De zanderij Maarn is per 22 november 2013 opengesteld. Het zwerfsteneneiland blijft alleen onder begeleiding van een gids van de Stichting Vrienden van het Zwerfsteneneiland te bezoeken. Op die manier hopen we onze waardevolle collectie te beschermen.
Lezingen
Groepen stellen het soms op prijs op een rustige locatie eerst wat meer over de achtergronden van het zwerfsteneneiland en de aardkundige waarden in de provincie Utrecht te horen.